Giáo án này được soạn theo phương pháp mới, theo hướng phát triển năng lực học sinh. Gồm đầy đủ 5 bước theo kế hoạch bài dạy hiện hành.
Ngày Soạn:
Chương
1: CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
Tiết 1 Bài 1: SỰ HẤP THỤ NƯỚC VÀ MUỐI
KHOÁNG Ở RỄ
I. MỤC TIÊU: Sau khi học xong bài này học sinh phải :
1. Kiến thức:
- Mô tả được cấu tạo của hệ rễ thích nghi với chức năng hấp thụ nước
và các ion khoáng
- Phân biệt được cơ chế hấp thụ nước và các ion khoáng ở rễ cây
- Trình bày được mối tương tác giữa môi trường và rễ trong quá trình
hấp thụ nước và các ion khoáng.
2. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng quan sát, phân tích, so sánh, khái quát kiến thức.
3.
Thái độ:
- Biết cách chăm sóc cây trồng để cây sinh trưởng phát triển tốt nhất.
- Vận dụng được kiến thức bài học vào thực tiễn
4. Phát triển năng lực
a/ Năng lực
kiến thức:
- HS
xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì
- Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái
quát hoá.
- HS
đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập
b/ Năng lực sống:
- Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp.
- Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm
nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm.
- Năng
lực tìm kiếm và xử lí thông tin.
- Quản lí bản thân: Nhận thức được các
yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè
phương tiện học tập, thầy cô…
- Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học
tập chủ đề...
- Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi
tích cực, tạo hứng khởi học tập...
II. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC
1.Phương pháp dạy học
- Phương pháp đặt và giải quyết vấn đề…
- Phương pháp dạy học theo nhóm, pp kiểm chứng
2.Kĩ thuật dạy học
-Kỹ thuật tia chớp, kỹ thuật thông tin phản hồi trong dạy
học, kỹ thuật động não.
III. CHUẨN BỊ
-Hình vẽ 1.1,2,3 SGK,
phiếu học tập
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định lớp
2. Vào bài mới
Họat động của
giáo viên |
Họat động của học
sinh |
Nội dung |
|||||||
A. KHỞI ĐỘNG * Mục tiêu : - Kích thích học sinh hứng thú tìm hiểu
bài mới - Rèn
luyện năng lực tư duy phê phán cho học
sinh. * Phương
pháp: trò chơi, gợi mở.. * Định hướng năng lực: giải quyết vấn
đề, năng lực nhận thức |
|||||||||
GV khái quát nội dung môn học sinh học
cấp THPT và nội dung, cách học môn sinh học lớp 11. GV cho HS quan sát tranh cấu tạo bộ rễ
Rễ là cơ quan hút nước của cây. Rễ hút được nước là nhờ hệ thống
lông hút. Cấu tạo bên ngoài của hệ rễ -
Rễ cây hâp thụ nước và ion khoáng bằng cách nào? ó SP
cần đạt sau khi kết thúc hoạt động: Học sinh tập trung chú ý; Suy nghĩ về vấn đề được đặt ra; Tham gia hoạt động đọc hiểu để tìm câu
trả lời của tình huống khởi động, Từ cách nêu vấn đề gây thắc
mắc như trên, giáo viên dẫn học sinh vào các hoạt động mới: Hoạt động hình
thành kiến thức. ĐVĐ: GV giới thiệu sơ lược chương trình sinh 12. |
|||||||||
B: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC * Mục tiêu : - Mô tả được cấu tạo của hệ rễ thích nghi với chức năng hấp thụ nước
và các ion khoáng - Phân biệt được cơ chế hấp thụ nước và các ion khoáng ở rễ cây - Trình bày được mối tương tác giữa môi trường và rễ trong quá
trình hấp thụ nước và các ion khoáng. * Phương pháp: Thuyết trình , phân tích, giảng bình * Định hướng năng
lực: giải quyết vấn đề, năng lực nhận thức |
|||||||||
|
Gv yêu cầu học sinh
quan quan sát hình 1.1 sgk kết hợp với một số mẫu rễ sống ở trong các môi trường
khác nhau, hãy mô tả đặc điểm hình thái của hệ rễ cây trên cạn thích nghi với
chức năng hấp thụ nước và ion khoáng của cây?
Quan sát hình
1.2 có nhận xét gì về sự phát triển của
hệ rễ ? - Môi trường ảnh hưởng
đến sự tồn tại và phát triển của lông hút như thế nào?
- Tại sao cây ở cạn bị
ngập úng lâu ngày sẽ chết? |
-Mô tả đặc điểm thích
nghi của rễ về hút nước và hút khoáng: +Rễ chính, rễ bên,
lông hút, miền sinh trưởng kéo dài, đỉnh sinh trưởng, miền lông hút +Rễ cây trên cạn hấp
thụ nước và ion khoáng chủ yếu qua miền lông hút +Rễ sinh trưởng nhanh
chiều sâu, phân nhánh chiếm chiều rộng và tăng nhanh số lượng lông hút +Cấu tạo của lông hút
thích hợp với khả năng hút nước của
cây - HS nghiên cứu SGK
trả lời |
I. Rễ là cơ quan hấp thụ nước và ion khoáng 1. Hình thái của hệ rễ
Hệ rễ của thực vật trên cạn gồm: Rễ chính, rễ bên,
lông hút, miền sinh trưởng kéo dài, đỉnh sinh trưởng. Đặc biệt có miền lông
hút phát triển. 2. Rễ cây phát triển
nhanh bề mặt hấp thụ - Rễ cây liên tục
tăng diện tích bề mặt tiếp xúc với đất
hấp thụ được nhiều nước và muối khoáng - Tế bào lông hút có
thành tế bào mỏng, có áp suất thẩm thấu lớn thuận lợi cho việc hút nước. - Trong môi trường
quá ưu trương, quá axit, thiếu oxi lông hút rất dễ gãy và tiêu biến |
|
|||||
|
Đưa một tế bào vào một trong các môi trường
có nồng độ khác nhau thì tế bào có sự biến đổi như thế nào? Yêu cầu hs hoàn thành bài tập 1 trong phiếu học tập
- Hướng
dẫn HS hoàn thành bài tập 1 trong
phiếu học tập: Yêu cầu
học sinh quan sát hình 1.3 sgk, phân tích và tìm ra các con đường vận chuyển
nước và các ion khoáng... Dòng nước
và các ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ theo những con đường nào? Sự khác
nhau giữa các con đường đó? |
HS nghiên
cứ SGK trả lời
Mỗi cá
nhân Hs nghiên cứu SGK để làm bài tập 1 trong phiếu học tập - Hs hoàn
thành phiếu
Hs nghiên
cứu SGK trả lời |
II. Cơ chế hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ cây 1. Hấp thụ
nước và ion khoáng từ đất vào tế bào lông hut ( Xem đáp
án bài tập 1 trong phiếu học tập)
2. Dòng
nước và các ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ - 2 con
đường: + Con
đường gian bào + Con
đường tế bào chất |
|
|||||
|
GV chuẩn bị thêm một số mẫu vật sống: Rễ vùng khô cằn,
rễ vùng ẩm... để học sinh quan sát, phân tích và rút ra kiến thức về mối liên
quan giữa hệ rễ và môi trường Hãy kể tên
các tác nhân ngoại cảnh ảnh hưởng đến lông hút và qua đó giải thích sự ảnh hưởng của môi
trường đối với quá trình hấp thụ nước và các
ion khoáng ở rễ cây? |
HS quan sát, phân tích
và rút ra kiến thức về mối liên quan giữa hệ rễ và môi trường
Học sinh
nghiên cứu trả lời |
III. Ảnh hưởng của các tác nhân môi trường đối với quá
trình hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ cây
- Độ thẩm
thấu - Độ axit - Lượng
oxi ... |
|
|||||
C: LUYỆN TẬP Mục tiêu: - - Luyên tập để HS củng cố những gì đã biết . - Rèn
luyện năng lực tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn
đề cho HS. Phương pháp dạy học: Giao bài tập Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực nhận
thức. |
|
||||||||
1, Sự hút khoáng thụ đông của tế bào phụ thuộc vào: A. Hoạt động trao đổi
chất B. Chênh lệch nồng độ ion C. Cung cấp năng lượng
D. Hoạt động
thẩm thấu 2, Sự xâm nhập
chất khoáng chủ động phụ thuộc vào: A. Građien nồng độ chất
tan B. Hiệu điện thế màng C. Trao đổi chất của
tế bào D. Cung cấp năng lượng 3, Rễ cây trên cạn hấp thụ nước và ion khoáng chủ yếu
qua thành phần cấu tạo nào của rễ ? A. Đỉnh sinh trưởng B. Miền lông hút C. Miền sinh trưởng D. Rễ chính 4, Trước khi vào mạch gỗ của rễ, nước và
chất khoáng hòa tan phải đi qua: A. Khí
khổng. B.
Tế bào nội bì. C. Tế bào lông hút D. Tế
bào biểu bì. 5. Nước luôn xâm
nhập thụ động theo cơ chế: A. Hoạt tải từ
đất vào rễ nhờ sự thoát hơi nước ở lá và hoạt động trao đổi chất B.Thẩm tách từ đất vào rễ nhờ sự thoát hơi nước ở lá và
hoạt động trao đổi chất C.Thẩm thấu và thẩm tách từ đất vào rễ nhờ sự thoát hơi
nước ở lá và hoạt động trao đổi chất D.Thẩm thấu từ đất vào rễ nhờ sự thoát hơi nước ở lá và
hoạt động trao đổi chất |
|
||||||||
D: VẬN DỤNG (8’) Mục tiêu: -Tạo cơ hội cho HS vận dụng kiến thức và kĩ năng có
được vào các tình huống, bối cảnh mới ,nhất là vận dụng vào thực tế cuộc
sống. -Rèn luyện
năng lực tư duy, phân tích. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải
quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát,
năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. |
|
||||||||
Giải thích vì sao cây trên cạn bị ngập úng lâu sẽ chết. Lời giải: Khi đất bị ngập nước, oxi trong không khí không
thể khuếch tán vào đất, rễ cây không thể lấy oxi để hô hấp. Nếu như quá trình
ngập úng kéo dài, các lông hút trên rễ sẽ bị chết, rễ bị thối hỏng, không còn
lấy được nước và các chất dinh dưỡng cho cây, làm cho cây bị chết. |
|
||||||||
E: MỞ RỘNG (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức,
khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học Phương pháp dạy học: Giao nhiệm vụ Định hướng
phát triển năng lực: tự chủ-tự học,
tìm hiểu tự nhiên và xã hội, giải quyết vấn đề |
|
||||||||
Sưu
tầm các loại rễ cây |
|
||||||||
4. Hướng dẫn học sinh học bài, làm việc ở nhà (2
phút)
Dặn
dò: HS về trả lời các câu hỏi 1, 2, 3 và xem trước bài 2 " Vận chuyển các
chất trong cây"
Xem thêm các bài khác và link tải:
Link Tải: https://drive.google.com/file/d/1FzvIkZeEOr6PrW9ObTUyqTfomksPWU06/view?usp=sharing