BÀI 19: KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY XOÀI

 I. Giá trị dinh dưỡng và ý nghĩa kinh tế

- Giá trị dinnh dưỡng: Quả xoài chín chứa nhiều chất dinh dưỡng, có 11 – 12% đường, trong 100g thịt quả cung cấp 70 cal, có nhiều VTM A, B₂ , C, ngoài ra còn chứa các nguyên tố khoáng K, Ca, P …

- Giá trị kinh tế: Xoài trồng lấy gỗ, quả cho kinh tế khá cao, lấy bóng mát, chống xói mòn.

II. Đặc điểm  thực vật

1. Bộ rễ

Rễ xoài ăn sâu, tập trung ở tầng đất 0 – 50cm, rễ hút tập trung tầng 2m, tầng 1,2m.

2. Thân, tán cây

Thân gỗ, sinh trưởng khoẻ, càng to thì chiều cao càng lớn, có thể cao trên 10 – 12m, tán có thể có đường kính bằng hoặc lớn hơn chiều cao

3. Lá và cành

- Lá mọc ra từ các chồi, mọc đối xứng từng chùm 7 – 12 lá, tuỳ thuộc vào loài mà có chiều dài, màu sắc, rộng lá khác nhau

- Một năm thường ra 3 - 4 đợt lộc

4. Hoa

Hoa ra ở ngọn có 2 loại: hoa lưỡng tính và hoa đực. Hoa ra nhiều nhưng tỷ lệ đậu thấp vì

- Thời gian tiếp nhận hạt phấn của nhuỵ ngắn 2 – 3 giờ

- Thời gian chín của nhuỵ sớm hơn thời gian hoa đực thụ phấn

- Nếu thời gian ra hoa gặp nhiệt độ thấp, mưa, độ ẩm không khí cao … làm cho quá trình thụ phấn, đậu quả … thấp

5. Quả và hạt

Quả có 1 hạt đa phôi, quả hình thành sau khi thụ tinh xong và phát triển đến lúc chín khoảng 3 – 3,5 tháng.

III. Một số giống xoài trồng chủ yếu

1. ở các tỉnh phía Nam

- Xoài cát (Hoà Lộc):trồng nhiều ở đồng bằng sông Cửu Long, quả chín có màu vàng, hương thơm, vỏ mỏng

- Xoài Thơm : cây sinh trưởng khoẻ, năng suất cao, hương thơm

- Xoài Bưởi: sinh trưởng khoẻ, thịt nhão, ngọt vừa có mùi nhựa thông

- Xoài Thanh ca: trồng ở Khánh Hoà, Bình Định … có nhiều đợt ra quả trong năm, thịt ít xơ, màu vang tươi, nhiều nước, ngọt

2. ở các tỉnh phía Bắc

IV. Yêu cầu điều kiện ngoại cảnh

1. Nhiệt độ

Nhiệt độ thích hợp cho xoài sinh trưởng và phát triển là: 24 – 26⁰C. Giới hạn chịu đựng của xoài 2 – 45⁰C

2. Lượng mưa

- Có thể trồng xoài ở vùng có lượng mưa 1200 – 1500 mm/năm, nếu lượng mưa lớn hơn 1500 mm thân và lá phát triển, ra hoa ít dễ bị sâu bệnh.

- Trước khi ra hoa 2 – 3 tháng cần có điều kiện hạn, nếu mưa nhiều năm sau sẽ ít ra hoa,

3. Ánh sáng

Xoài là loài ưa sáng, thiếu ánh sáng tỉ lệ đậu quả thấp, phân hoá mầm kém .

4. Đất đai

Có thể trồng trên nhiều loại đất, yêu cầu phải có tầng đất dày với pH thích hợp 5,5 – 7,5. Vùng đất thấp hạ mực nước ngầm

V. Kỹ thuật trồng và chăm sóc

1. Kỹ thuật trồng

a) Mật độ và khoảng cách trồng

b) Đào hố bón lót phân

c) Thời vụ trồng

- Các tỉnh phía Nam: trồng đầu mùa mưa

d) Cách trồng

2. Kỹ thuật chăm sóc

a) Chăm sóc thời kỳ cây chưa cho quả

b. Chăm sóc thời kỳ cây chưa cho quả

VI. Phòng trừ sâu bệnh hại

1. Một số sâu hại chính

a. Rầy chích hút   b. Rệp sáp   c. Ruồi đục quả

2. Một số bệnh hại chính

a. Bệnh nấm phấn trắng         b. Bệnh thán thư

VII. Thu hoạch và dấm quả

1. Thu hoạch

2. Dấm quả