A. Lý thuyết
Khái niệm: Ngành thân mềm là những động vật có cơ thể mềm không phân đốt
I. Hình dạng- cấu tạo
1. Vỏ trai
Hình dạng cấu tạo của vỏ trai
1- Đầu vỏ; 2- Đỉnh vỏ; 3- Bản lề vỏ
4 - Đuôi vỏ; 5- Vòng tăng trưởng vỏ
Bản lề và 2 cơ khép vỏ của Trai sông
- Vỏ trai gồm 2 mảnh nối với nhau bởi dây chằng(bản lề) ở phía lưng.
- Dây chằng + cơ khép vỏ → đóng mở vỏ.
- Cấu tạo: Ngoài là lớp sừng, giữa là lớp đá vôi, trong là lớp xà cừ.
2. Cơ thể trai
Cấu tạo phần ngoài của cơ thể trai
- Phía ngoài: Áo trai tạo thành khoang, có ống hút, ống thoát phía sau. Mặt ngoài áo tạo→ lớp vỏ đá vôi.
- Giữa 2 mảnh áo là 2 tấm mang.
- Ở trong là thân trai, chân trai, lỗ miệng và tấm miệng phủ đầy lông
Cấu tạo phần trong của cơ thể trai
Cơ thể trai sông
II. Di chuyển
Hướng di chuyển của trai sông
- Vỏ trai hé mở cho chân thò ra vươn dài trong bùn về hướng muốn đi tới để mở đường, Sau đó trai co chân đồng thời với việc khép vỏ lại, tạo ra lực đẩy do nước phụt ra ở rãnh phía sau (ống thoát), làm trai tiến về phía trước.
- Di chuyển chậm chạp.
III. Dinh dưỡng
- Thức ăn: Vụn hữu cơ, động vật nguyên sinh …
- Trai dinh dưỡng thụ động: Dòng nước mang ôxi, thức ăn qua ống hút vào cơ thể.
- Thức ăn → ống tiêu hoá
- Ôxi → hấp thụ qua mang → cơ thể.
IV. Sinh sản
Vòng đời sinh sản của trai
B.
TRẢ LỜI CÂU HỎI SGK
Câu 1 trang 64 SGK Sinh học 7
Trai tự vệ bằng cách nào? Cấu tạo nào của trai đảm bảo cách tự vệ đó có hiệu quả?
Hướng dẫn giải
- Khi gặp nguy hiểm, trai co chân, khép vỏ để bảo vệ phần mềm bên trong.
- Nhờ vỏ cứng rắn và 2 cơ khép vỏ vững chắc nên kẻ thù không thể bửa vỏ ra đế ăn phần mềm cơ thể trai.
Câu 2 trang 64 SGK Sinh học 7
Cách dinh dưỡng của trai có ý nghĩa như thế nào với môi trường nước?
Hướng dẫn giải
- Cách dinh dưỡng của trai theo kiểu hút nước để lọc lấy vụn hữu cơ, động vật nguyên sinh, các động vật nhỏ khác trong nước
→ Trai có tác dụng lọc sạch môi trong nước, đặc biệt là những vùng ô nhiễm.
Câu 3 trang 64 SGK Sinh học 7
Nhiều ao đào thả cá, trai không thả mà tự nhiên có, tại sao?