Địa Lí 12- Bài 37 Vấn đề khai thác thế mạnh ở Tây Nguyên

1. Khái quát chung

• Lãnh thổ:
• Gồm 5 tỉnh: Kon Tum, Gia Lai, Đắc Lắc, Đắc Nông, Lâm Đồng
• Diện tích: 54,7 nghìn km2, 16,5% diện tích cả nước.
• Dân số: 4,9 triệu người chiếm 5,8% dân số cả nước.
• Vị trí địa lí:
• Tiếp giáp: Duyên hải Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ, Campuchia và Lào
• Là vùng duy nhất không giáp biển
• Thế mạnh và hạn chế của vùng:

	Thế mạnh	Hạn chế
Tự nhiên	Đất Bazan giàu dinh dưỡng với diện tích lớn nhất cả nước. Khí hậu cận xích đạo, có sự phân hóa theo độ cao. Diện tích rừng và độ che phủ rừng cao nhất nước. Có quặng Boxit với trữ lượng hàng tỉ tấn. Trữ năng thủy điện tương đối lớn	Mùa khô gay gắt, thiếu nước nghiêm trọng cho sản xuất và đời sống
Kinh tế - xã hội	Có nhiều dân tộc thiểu số với nền văn hóa độc đáo và kinh nghiệm sản xuất phong phú.	Thiếu lao động lành nghề Mức sống của nhân dân còn thấp Cơ sở hạ tầng còn thiếu thốn

2. Phát triển cây công nghiệp lâu năm

a. Điều kiện phát triển

• Đất bazan tập trung trên các cao nguyên rộng lớn, bằng phẳng =>hình thành vùng chuyên canh cây công nghiệp quy mô lớn.
• Địa hình các cao nguyên cao và bằng phẳng.
• Khí hậu cận xích đạo với một mùa mưa và một mùa khô kéo dài thuận lợi để phơi sấy, bảo quản sản phẩm
• Người dân có kinh nghiệm sản xuất
• Chính sách hỗ trợ

b. Hiện trạng sản xuất và phân bố: Cà phê, chè, cao su

Loại cây	Tình hình sản xuất	Phân bố
Cà phê	Là cây công nghiệp quan trọng số 1, gồm 2 loại: Cà phê chè và cà phê vối.	Cà phê chè: Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng. Cà phê vối: Đăk Lăk
Chè	Lâm đồng là tỉnh trồng chè lớn nhất cả nước	Trồng ở Lâm Đồng và một phần ở Gia Lai Chế biến ở nhà máy Biển Hồ và Bảo Lộc
Cao su	Là vùng trồng cao sư lớn thứ hai cả nước	Chủ yếu là ở Gia Lai và Đăk Lăk

c. Giải pháp để nâng cao hiệu quả kinh tế - xã hội của sản xuất cây công nghiệp ở Tây Nguyên:

• Hoàn thiện quy hoạch các vùng chuyên canh cây công nghiệp, mở rộng diện tích cây công nghiệp có kế hoạch và có cơ sở khoa học, đi đôi với bảo vệ rừng
• Đa dạng hóa cơ cấu cây công nghiệp
• Đẩy mạnh khâu chế biến các sản phẩm cây công nghiệp và đẩy mạnh xuất khẩu.

3. Khai thác và chế biến lâm sản

• Hiện trạng:
• Là vùng giàu có về tài nguyên rừng so với các vùng khác trên cả nước.
• Sản lượng gỗ khai thác giảm, hiện nay chỉ còn 200 – 300 nghìn m3/ năm.
• Những năm gần đây tài nguyên rừng bị suy giảm, nạn phá rừng gây nhiều hậu quả.
• Phần lớn gỗ khai thác được đem xuất ra ngoài vùng dưới dạng gỗ tròn chưa qua chế biến hoặc mới qua sơ chế.
• Vấn đề đặt ra là:
• Ngăn chặn nạn phá rừng
• Khai thác rừng hợp lí đi dôi với khaonh nuôi, trồng rừng mới
• Đẩy mạnh công tác giao đất, giao rừng
• Đẩy mạnh chế biến gỗ tại địa phương, hạn chế xuất khẩu gỗ tròn.

4. Khai thác thủy năng kết hợp với thủy lợi

• Tài nguyên nước của các hệ thống sông như Xê Xan, Xrê Pôk, Đồng Nai… đang được sử dụng ngày càng có hiệu quả hơn. Hàng loạt công trình thủy điện lớn đã và đang được xây dựng.
• Một số công trình thủy điện: Yaly, Đrây H’linh, Đa Nhim…