Địa lí 12 - Bài 10 Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa (tiếp theo)

I. Các thành phần tự nhiên khác

 1. Địa hình

- Xâm thực mạnh ở miền đồi núi:

• Trên các sườn dốc, mất lớp phủ thực vật, bề mặt địa hình bị cắt xẻ, đất bị bào mòn rửa trôi, nhiều nơi trơ sỏi đá; hiện tượng đất trượt, đá lở. 
• Ở vùng núi đá vôi hình thành địa hình cácxtơ với các hang động , suối cạn, thung khô.
• Các vùng đồi thềm phù sa cổ, địa hình bị chia cắt thành các đồi thấp xen thung lũng rộng.

- Bồi tụ nhanh ở đồng bằng hạ lưu:

•  Rìa phía đông nam các đồng bằng châu thổ sông Hồng và phía tây nam đồng bằng châu thổ sông Cửu Long hằng năm lấn ra biển từ vài chục đến gần trăm mét.

=> Như vậy, quá trình xâm thực – bồi tụ là quá trình chính trong sự hình thành và biến đổi địa hình Việt Nam hiện tại.

2. Sông ngòi

- Mạng lưới sông ngòi dày đặc. Có hơn 2.360 con sông  dài trên 10 km, dọc bờ biển cứ 20 km lại gặp một cửa sông, nhưng phần lớn là sông nh

- Sông ngòi nhiều nước, giàu phù sa:

- Chế độ nước theo mùa : Mùa lũ tương ứng với mùa mưa ,mùa cạn tương ứng với mùa khô.

- Chế độ mưa thất thường nên chế độ dòng chảy sông cũng thất thường.

3. Đất

Quá trình feralit là quá trình hình thành đất đặc trưng cho khí hậu nhiệt đới ẩm. Đất dễ bị suy thoái.

=> Nhiệt ẩm cao, quá trình phong hóa diễn ra với cường độ mạnh, mưa nhiều rửa trôi các chất bazơ dễ tan làm đất chua, đồng thời có sự tích tụ ôxit sắt và ôxit nhôm tạo ra màu đỏ vàng , đất feralit là loại đất chính ở vùng đồi núi nước ta.

4. Sinh vật

- Hệ sinh thái rừng nguyên sinh đặc trưng là rừng rậm nhiệt đới ẩm lá rộng thường xanh.                                                                      

- Thành phần sinh vật và các  loài nhiệt đới chiếm ưu thế: họ đậu, dâu tằm, dầu…động vật là các loài chim, thú nhiệt đới.

- Hệ sinh thái rừng nhiệt đới ẩm gió mùa phát triển trên đất feralit là cảnh quan tiêu biểu cho thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa ở nước ta. Có sự xuất hiện các thành phần cận nhiệt đới và ôn đới trên núi cao.

II. Ảnh hưởng của thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa đến hoạt động sản xuất và đời sống

- Thuận lợi:

• Tạo điều kiện phát triển nền nông nghiệp lúa nước, tăng vụ, đa dạng hóa cây trồng, vật nuôi
• Có đk phát triển các ngành kinh tế: lâm nghiệp, thủy sản, GTVT, du lịch…

- Khó Khăn:

• Các hoạt động gioa thông vận tải, du lịch, công ngiệp khai thác…chịu ảnh hưởng trực tiếp của sự phân hóa khí hậu, chế độ nước sông.
• Độ ẩm cao => khó khăn quản lí máy móc, thiết bị, nông sản.
• Thiên tai: bão, lũ lụt, hạn hán,mưa đá, rét đậm, rét hại, sương muối…gây tổn thất lớn cho sản xuất và đời sống.
• Môi trường thiên nhiên dễ bị suy thoái.

Nước ta nằm trong vùng nội chí tuyến nên khí hậu mang tính chất nhiệt đới